Hotel Lambert – tajemnice i historia paryskiego skarbu
Paryski Hotel Lambert to nie tylko architektoniczny klejnot położony na Wyspie Świętego Ludwika, ale także świadek fascynujących historii rozgrywających się na przestrzeni stuleci. Gdy pierwszy raz odwiedziłem ten zabytek, byłem oczarowany jego dostojną fasadą, nie wiedząc jeszcze, ile tajemnic skrywa w swoich murach. Dziś zabiorę Cię w podróż przez historię tego niezwykłego miejsca, od jego powstania w XVII wieku, przez lata świetności jako centrum polskiej emigracji, aż po współczesne losy. Odkryj ze mną fascynującą opowieść o jednym z najpiękniejszych zabytków Paryża!
Początki Hotelu Lambert – architektoniczny klejnot XVII-wiecznego Paryża
Hotel Lambert został zaprojektowany przez wybitnego architekta Louisa Le Vau w latach 40. XVII wieku. Budynek powstał na zlecenie finansisty Jeana-Baptiste’a Lamberta, sekretarza króla Ludwika XIV. To, co czyni ten obiekt wyjątkowym, to jego lokalizacja na wschodnim krańcu Wyspy Świętego Ludwika (Île Saint-Louis) – jednej z dwóch naturalnych wysp na Sekwanie w sercu Paryża. Budynek zachwyca harmonijną fasadą z piaskowca, klasycznymi proporcjami i eleganckim dziedzińcem wewnętrznym.
Kiedy spaceruję wzdłuż Sekwany, zawsze zatrzymuję się, by podziwiać ten architektoniczny majstersztyk. Le Vau zaprojektował Hotel Lambert jako miejską rezydencję, która miała łączyć funkcję reprezentacyjną z komfortowym miejscem zamieszkania. Wnętrza budynku zostały ozdobione przez najwybitniejszych artystów epoki, w tym Charlesa Le Bruna i Eustache’a Le Sueura, którzy stworzyli imponujące freski i malowidła sufitowe. To właśnie te artystyczne detale sprawiły, że Hotel Lambert stał się jednym z najcenniejszych przykładów architektury doby klasycyzmu.
Salon księżnej Czartoryskiej – polski rozdział w historii zabytku
Najciekawszy etap historii Hotelu Lambert rozpoczął się w 1843 roku, gdy budynek nabył polski książę Adam Jerzy Czartoryski. Po upadku powstania listopadowego książę, wraz z wieloma przedstawicielami polskiej arystokracji i inteligencji, znalazł schronienie we Francji. Hotel Lambert stał się wtedy centrum politycznym i kulturalnym Wielkiej Emigracji – jak nazywano polską diasporę po powstaniu listopadowym.
W salonie prowadzonym przez księżnę Annę Czartoryską spotykali się nie tylko polscy emigranci, ale także francuscy intelektualiści, artyści i politycy. Bywali tu Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, a także François-René de Chateaubriand czy Honoré de Balzac. Podczas moich badań nad historią tego miejsca, odkryłem, że to właśnie w Hotelu Lambert kształtowała się polska myśl niepodległościowa, planowano działania dyplomatyczne mające na celu odzyskanie przez Polskę niepodległości i podtrzymywano polską kulturę na emigracji.
Tajemnice salonów – spotkania polityczne i działalność dyplomatyczna
Hotel Lambert stał się nazwą całego stronnictwa politycznego polskiej emigracji, kierowanego przez księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. Jako historyk, fascynuje mnie fakt, że za eleganckimi fasadami budynku prowadzono skomplikowaną grę dyplomatyczną. Stronnictwo Hotelu Lambert prowadziło quasi-dyplomację, utrzymując kontakty z europejskimi dworami i rządami, próbując zainteresować je sprawą polską.
Z pomieszczeń Hotelu Lambert wysyłano emisariuszy do różnych krajów Europy, a nawet do Turcji i na Kaukaz. Prowadzono korespondencję z polskimi działaczami w kraju i za granicą. Przechowywano tu cenne dokumenty, mapy i pamiątki narodowe. Hotel Lambert stał się nieformalnym “polskim ambasadorem” w Europie, działającym na rzecz sprawy polskiej. Choć nie udało się wówczas odzyskać niepodległości, działalność stronnictwa przyczyniła się do utrzymania sprawy polskiej w świadomości europejskiej opinii publicznej.
Artystyczne skarby Hotelu Lambert – freski, obrazy i zabytkowe meble
To, co zawsze najbardziej mnie zachwyca w Hotelu Lambert, to jego artystyczne wyposażenie. Budynek słynie z doskonale zachowanych XVII-wiecznych wnętrz, które należą do najcenniejszych przykładów francuskiego klasycyzmu. Szczególnie imponująca jest Galeria Herkulesa ozdobiona freskami Charlesa Le Bruna, przedstawiającymi czyny mitycznego herosa.
Równie fascynujący jest Gabinet Miłości z malowidłami Eustache’a Le Sueura oraz Sala Muz z pięknymi plafonami. W okresie, gdy Hotel Lambert należał do rodziny Czartoryskich, wnętrza wzbogacono o cenne dzieła sztuki polskiej, w tym obrazy Jana Matejki i Juliusza Kossaka. Znajdujące się tu meble, gobeliny i bibeloty tworzyły niezwykłą kolekcję łączącą francuską elegancję z polskimi akcentami. Podczas moich licznych wizyt w tym miejscu, zawsze odkrywam nowe detale świadczące o wyjątkowym guście i wrażliwości kolejnych właścicieli.
Burzliwe losy w XX wieku – od świetności do zagrożenia
XX wiek przyniósł Hotelowi Lambert wiele zmian. Po śmierci ostatniego z Czartoryskich w linii męskiej, budynek przeszedł w ręce spokrewnionej rodziny Zamoyskich, którzy kontynuowali polskie tradycje tego miejsca aż do 1975 roku. Następnie zabytek nabył baron Guy de Rothschild, który przeprowadził gruntowny remont budynku, przywracając mu dawną świetność.
W 2007 roku Hotel Lambert kupił katarski książę Hamad bin Abdullah Al Thani. Ta transakcja wywołała duże kontrowersje wśród konserwatorów zabytków i paryżan, którzy obawiali się zbyt radykalnych zmian w historycznym budynku. Ich obawy częściowo się potwierdziły, gdy w 2013 roku w budynku wybuchł pożar, który uszkodził część dachu i zabytkowych wnętrz. Na szczęście, najcenniejsze elementy wystroju, w tym freski Le Bruna, przetrwały. Po pożarze przeprowadzono staranne prace konserwatorskie, które przywróciły budynkowi dawny blask.
Hotel Lambert dziś – między prywatnością a dziedzictwem kulturowym
Obecnie Hotel Lambert w Paryżu pozostaje prywatną rezydencją, co utrudnia jego zwiedzanie. Jednak jako pasjonat historii tego miejsca, mogę Ci powiedzieć, że najlepszym sposobem na podziwianie tego zabytku jest widok z Sekwany. Przepływając obok wyspy łodzią turystyczną lub spacerując wzdłuż nabrzeża, możesz podziwiać elegancką fasadę budynku.
W 2022 roku świat obiegła informacja o kolejnej zmianie właściciela – Hotel Lambert został zakupiony przez francuskiego miliardera Xaviera Niela za rekordową sumę 200 milionów euro. Nowy właściciel zapowiedział utworzenie w części budynku fundacji kulturalnej, co daje nadzieję na częściowe udostępnienie tego skarbu architektury szerszej publiczności. Jako miłośnik historii Paryża, z niecierpliwością czekam na możliwość zobaczenia tych legendarnych wnętrz, które przez stulecia gościły elity intelektualne i polityczne Europy.
Dlaczego warto znać historię Hotelu Lambert?
Historia Hotelu Lambert to fascynujący rozdział w dziejach relacji polsko-francuskich. Ten paryski zabytek stanowi materialny dowód znaczenia polskiej emigracji w XIX-wiecznej Europie. Gdy opowiadam znajomym o tym miejscu, zawsze podkreślam, że to jeden z niewielu zabytków poza granicami Polski, który tak mocno wpisał się w naszą narodową historię.
Hotel Lambert pokazuje również, jak architektura może łączyć funkcje rezydencjonalne z politycznymi i kulturalnymi. Budynek ten był nie tylko miejscem zamieszkania, ale prawdziwym centrum życia intelektualnego i politycznego. Znając historię Hotelu Lambert, lepiej rozumiemy złożone losy polskiej emigracji po powstaniach narodowych oraz jej wpływ na europejską politykę i kulturę. Dlatego uważam, że każdy miłośnik historii, architektury czy polsko-francuskich relacji powinien zainteresować się tym wyjątkowym miejscem na mapie Paryża.
